Mei 2025 is ’n mylpaal vir elke Afrikaanse huis: Afrikaans vier sy 100ste verjaarsdag as amptelike taal.
Dis nie net ’n datum op ’n kalender nie – dis ’n viering van wie ons is. ’n Viering van stories, liedjies, gebede, gesegdes, grappe, en wyshede wat oor geslagte heen oorgedra is. Dis ’n taal wat uit die harte van mense gegroei het, en vandag, ’n volle eeu later, nog steeds bruis in die are van ons kinders.
Maar soos met enige kosbare erfenis, moet ons besluit: wat gaan ons daarmee maak? Gaan ons dit net herdenk, of gaan ons dit leef – en oordra?
By Gimnasium glo ons: Afrikaans is meer as net ‘n taal. Dis die draer van kultuur, geloof, identiteit en mees belangrik – ‘n hoopvolle toekoms. Moedertaalonderrig is nie vir ons onderhandelbaar nie. Dis meer as ‘n goeie beginsel. Dis ‘n roeping.
Moedertaalonderrig: Meer as net woorde
Internasionale navorsing bevestig wat ons reeds intuitief weet: kinders leer die beste in hul eie moedertaal.
UNESCO studies bewys keer op keer dat moedertaalonderrig nie net akademiese prestasie verbeter nie, maar ook kinders se selfbeeld, sosiale ontwikkeling, en kreatiwiteit versterk. In Suid-Afrika toon studies dat leerlinge wat in hul moedertaal onderrig ontvang in die grondslagfase, later beter vaar in matriek – selfs in vakke soos Wiskunde en Wetenskap.
Maar die teenoorstaande is ook waar.
Wanneer kinders in ’n vreemde taal leer, sien ons dikwels verhoogde stresvlakke, ’n gebrek aan selfvertroue, en soms selfs gedragsprobleme.
Met ‘n onbekende taal as medium raak die leerproses onnodig ingewikkeld en moeisaam – en die kind verloor sy vrymoedigheid.
Vier voordele van moedertaalonderrig vir jou kind
1. Beter begrip en akademiese prestasie
Kinders leer nie net vinniger in hul moedertaal nie – hulle leer ook dieper.
Wanneer ’n kind in sy of haar eie taal onderrig ontvang, word abstrakte konsepte en nuwe idees makliker verstaan, omdat dit verbind word aan bestaande kennis en ervaring. Dit beteken minder verwarring, minder onsekerheid, en ’n baie sterker akademiese grondslag.
Dis soos om te leer swem in ’n veilige swembad voor jy die oop see aandurf – dit bou selfvertroue en vaardigheid wat lank hou.
2. Sterker identiteit en selfvertroue
Taal is nie net ’n manier van kommunikeer nie – dit vorm die basis van wie ons is.
As ’n kind elke dag hoor dat sy taal geldig is, dat dit in die skool gebruik word en gerespekteer word, gee dit ’n gevoel van respek en eiewaarde. Moedertaalonderrig help kinders om hulself in hul volle menswees te verstaan – hulle herkoms, hul plek in die wêreld, en hul unieke stem.
Kinders wat in hul moedertaal leer, toon dikwels ’n hoër vlak van selfvertroue, is meer geneig om deel te neem aan klasgesprekke, en bou sterker verhoudings met hul onderwysers en maats.
3. Makliker aanleer van ander tale
Daar is ’n wanpersepsie dat moedertaalonderrig kinders agter laat wanneer dit by meertaligheid kom.
In werklikheid toon studies die teenoorgestelde: kinders wat eers ’n sterk grondslag in hul moedertaal vorm, het ’n baie beter kans om tweede en selfs derde tale effektief aan te leer. Dis omdat hulle die boustene van taal – grammatika, sinstruktuur, begrip – reeds verstaan. Die oorgang na ander tale gebeur dan natuurlik en met groter sukses.
’n Kind wat gemaklik is in sy moedertaal, het ’n beter begripo oor hoe taal in die algemeen werk – wat alle toekomstige leerprosesse versterk.
4. Oordrag van waardes, geloof en kultuur
Moedertaal is die kanaal waardeur waardes, geloof en kultuur oorgedra word.
As ouers sê “ons het so grootgeword”, verwys hulle dikwels nie net na gewoontes en gebruike nie – maar ook na woorde en gesegdes. Gebede, stories en gesinne se eie maniere van praat en dink is onlosmaaklik verbind aan hulle moedertaal. Wanneer kinders in hul hartstaal onderrig ontvang, word hierdie diep kulturele en geestelike ankers nie afgesny nie – dit word versterk.
Dis hoe ons nie net kennis nie, maar ook wysheid en waardes oordra. En dis wat help om nie net slim kinders op te lei nie, maar gebalanseerde mense op te voed.
Gimnasium se moedertaalonderrig benadering
By Gimnasium het ons van die begin af gesê: Kinders verdien meer as net gehalte onderrig – hulle verdien dit in húl taal, binne húl kultuur, gegrond in húl geloof.
- Ons volg ’n modulêre, innoverende leerbenadering wat Afrikaans as primêre onderrigtaal gebruik – met trots, visie en vooruitstrewende denke.
- Ons Meesteronderwyser™-filosofie fokus op onderwysers wat nie net oor vakkennis beskik nie, maar ook weet hoe om elke kind se unieke potensiaal in hul moedertaal te help ontsluit.
- Ons klasruimtes is ontwerp om ’n gevoel van tuiskoms en veiligheid te skep – waar kinders bekende stemme hoor, en waar hulle hul stories in Afrikaans kan vertel. Want dít is waar leer begin.
’n Uitnodiging aan elke ouer: Vier Afrikaans, bou saam aan ’n toekoms vir ons kinders
Afrikaans100 is nie net ’n geleentheid om terug te kyk nie – dis ’n roepstem om vorentoe te beweeg.
Om weer besluite te neem oor wat werklik saak maak. Om vir ons kinders ’n leeromgewing te gee waar hulle nie net presteer nie, maar floreer – in hulle eie taal.
Ons nooi jou: word deel van die Gimnasium droom.
Teken in op ons nuusbrief, bly op hoogte van ons vordering, en oorweeg dit om ‘n bydrae te lewer – of dit finansieel is, deur tyd, of deur eenvoudige ondersteuning.
Want wanneer ons saamwerk, bou ons nie net aan ’n skool nie – ons bou aan ’n toekoms waar Afrikaans leef, groei, en floreer.
Vier ‘n eeu van Afrikaans. Ondersteun moedertaalonderrig. Bou saam aan Gimnasium.
Teken in op ons nuusbrief | Maak ’n bydrae | Volg ons op sosiale media